ART SLAJDER
SILVANA RUČNOV: Kaligraf mora da ima laku ruku i oštro oko
Silvana Ručnov
Kaligrafkinja Silvana Ručnov prije petnaest godina otvorila je školu kaligrafije, a danas ima i nekoliko programa koji se održavaju na različitim lokacijama u Beogradu. Programi (,,Putovanje kroz pisma”, ,,Rukopis”, ,,Tematske radionice kaligrafije” i ,,Graforelaks – Piši i Diši”) nude različite pristupe pismu i kaligrafiji. Po pozivu drži predavanja i u regionu. U razgovoru za MNE magazin govori o ovoj vrsti umjetnosti, otkrivajući da umjetnik – kaligraf mora da ima laku, preciznu ruku i oštro oko, ali i fokus i smirenje, jer on tokom pisanja može da napravi samo jedan potez. Ona objašnjava šta ova tehnika podrazumijeva, koliko je teško naučiti, kao i koliko je interesovanje javnosti za ovu vrstu umjetnosti.
Šta podrazumijeva tehnika kaligrafije i da li je ona slična nekoj drugoj tehnici?
-Kaligrafija podrazumijeva lijepo pisanje raznovrsnim pisaljkama (trščano, guščije, čelično, širokopodrezano, šiljato pero, četkica, nalivpero) i mastilom na papiru (papirusu, pergamentu, kamenu,…). Danas kreativna industrija nudi sijaset alatki i materijala u ovoj oblasti, ali se uvijek počinje tradicionalnim načinom. Oblast umjetnosti koja se bavi estetikom slova davno je prevazišla kruta pravila, ali ih i dalje njeguje u tradicionalnim okvirima i neizostavna su kao polazišna tačka u učenju vještina samog kaligrafa na čijim se osnovama on dalje razvija, oslobađa kao umjetnik-kaligraf. Kako je tokom pisanja potez samo jedan i nema ispravke, kaligrafija veoma podsjeća na najtežu likovnu tehniku- akvarel.
Koje vještine dobar kaligraf mora da posjeduje?
-Laku i preciznu ruku, oštro oko, fokus i smirenje, no u današnje vrijeme veoma bitan je i senzibilitet kaligrafa. Tehnologija danas može savršeno precizno i lijepo da ispiše tekst, no životnost i duh tekstu i dalje može da da samo onaj koji piše, sa svojom impresijom i ekspresijom.
Da li je teško naučiti kaligrafiju, koliko vremena treba za to?
Svaki početak je težak, no ako imate želju sve se da savladati, neko bolje neko slabije, kao i u bilo čemu. Vrijeme upoznavanja sa kaligrafijom opet zavisi od pojedinca ponaosob. Po programu škole koju vodim potrebno je godinu i po dana dolaska da biste upoznali osnove kaligrafije i da se ruka relativno opusti. Dalji uspjeh zavisi od ličnog interesovanja, dara i naravno rada.
Koliko se ljudi danas zanimaju za kaligrafiju, koliko im je interesantno da nauče i usavrše ovu tehniku?
-Ljubitelji pisma, lijepe riječi i umjetnosti sve više nalaze put ka ovoj umjetnosti. Bavljenje kaligrafijom kao hobijem je relativno novo na našim prostorima. Škola kaligrafije koju vodim jedna je od školica u oblasti neformalnog obrazovanja, koja je omogućila zainteresovanima da se upoznaju i da nauče osnove kaligrafije. Ljudi se iz najrazličitijih razloga zanimaju za kaligrafiju. Samo savladavanje različitih stilova klasičnih pisama je mnogima dovoljno interesantno da se dugo zadrže istražujući svoje vještine u datom stilu pisma koje uče. Nekima je dovoljno što se ,,druže” sa pisaljkom, mastilom i papirom ne obazirući se previše na brzinu učenja vještine jer ih samo pisanje smiruje i razvija im koncentraciju. Ima i onih koji su svoje interesovanje usmjerili ka inicijalu, zastavici, ornamentici, a pismo savladavaju usput. Minijaturno slikarstvo i kaligrafija se lijepo nadopunjuju, ali su oblasti same za sebe.
Samim tim što sa radošću dolaze i zadovoljni odlaze sa časova i programa, jer su usavršavanjem tehnike pisanja učinili pomak i na radu na sebi, govori da im je interesanto da uče i da se usavršavaju, a ostalo je stvar lične težnje.
Koliko vrsta i stilova pisama Vi pišete u kaligrafiji?
-Postoji razlika između vrste i stila pisma. Ćirilicu i latinicu koristim svakodnevno. Pored njih njegujem i glagoljicu. Ostale vrste pisama koristim više kao eksperiment, jer za dublje korišćenje istih treba poznavanje jezika određene vrste pisma. Svako pismo ima razne stilove pisama koji se u elektronskoj formi zovu fontovi. Vladam sa mnogo stilova klasičnih pisama. Pored tradicionalne bavim se i modernom kaligrafijom. Kao što se kod nekog likovnog umjetnika vidi prepoznatljivost njegovog rada tako i kaligraf postaje osoben kada se po njegovom pisanom radu vidi njegova lična estetska.
Šta za Vas znači to što ste članica ULUPUDS-a, da li ste dobijali neke nagrade?
-Članstvo strukovnog udruženja, u mom slučaju ULUPUDS-a, najprije dosta znači ljudima koji žele da sarađuju sa umjetnicima, jer potvrđuje određeni nivo profesionalnosti. Meni Udruženje pruža mogućnost učešća na prestižnim izložbama, projektima, konkursima, prodaju radova u profesionalnim galerijama, kao i ostvarivanje radnog statusa i prava kada je riječ o statusu samostalnog umjetnika. Imala sam jedanaest samostalnih izložbi, jedna od njih je bila i u Kotoru u Gradskoj galeriji. Učestvovala sam na više od 30 grupnih izložbi i na mnogim manifestacijama. Dobitnica sam Godišnje nagrade ULUPUDS-a za stvaralaštvo u 2011. godini.
Samo neke od Silvaninih radova možete pogledati u foto-galeriji.
Katarina Janković
