DRUŠTVO SLAJDER
NAGRAĐENA PROF.DR MARINA MIJANOVIĆ – MARKUŠ: Formirala i laboratoriju u kojoj se prave roboti
Sasvim je razumljivo što je uspješna naučnica, profesorica dr Marina Mijanović – Markuš odlučila da se bavi mašinstvom, jer je odrastala u takvom okruženju. Svi u bližoj i široj porodici su se bavili tehnikom, i broje više od 11 inženjera mašinstva…
Tehnika, matematika i fizika su uvijek bili u fokusu interesovanja profesorice tokom školovanja. Prisjeća se da je bila srećna kada se zaposlila na Mašinskom fakultetu, jer joj je taj posao omogućavao i forsirao na dalje učenje i napredovanje, što je željela i očekivala od sebe.
Koliko je i za društvo važno dosadašnje postignuće profesorice, potvrđeno je nedavnom nagradom koju je dobila. MATA nagrada se dodjeljuje pojedincima i institucijama koji su u prethodnoj godini ili u toku vremenskog intervala profesionalne aktivnosti ostvarili značajan doprinos razvoju i popularizaciji novih tehnologija u Crnoj Gori, regionu i šire. Doprinos uključuje naučni i stručni aspekt.
Otvorila studije mehatronike
Profesorica u razgovoru za MNE magazin kaže da je nagrada nezavisna od bilo kakvih struktura i upravo zato je ona za nju izuzetno značajna.
-Stručni i kompetentni ljudi pozitivno su ocijenili moj rad i doprinos razvoju novih naučnih i inženjerskih disciplina kod nas i u regionu. Cijenili su moj doprinos razvoju mehatronike, savremene automatizacije i robotike, otvaranju akademskih studija mehatronike na Univerzitetu Crne Gore, kao i druge rezultate. Nagradu doživljavam kao nagradu za sve što sam radila u dužem periodu, nagradu mom matičnom fakultetu i svim mojim kolegama sa kojima sam bliže sarađivala – rekla je ona.
Odgovara da je najviše ponosna na njenu užu i širu porodicu, kolektiv i kolege i timski duh i solidarnost u radu.
Mijanović – Markuš napisala je više od 120 naučnih radova u međunarodnim i domaćim časopisima, te je autorka/koautorka dvije knjige, jedne skripte…
Od dosadašnjih projekata na koje je ponosna izdvaja onaj koji se zove „Razvoj interdisciplinarnih studija mehatronike“, u kojem je učestvovao Mašinski fakultet ispred Univerziteta Crne Gore, zajedno sa nekoliko fakulteta mašinstva iz regiona, i univerzitetima iz Ahena, Beča, Sofije i Bergama. U sklopu njega su definisali akademski studijski program na Mašinskom fakultetu UCG, kao i ostalim fakultetima u regionu.
Značajna sredstva sa projekta su iskorišćena i za opremanje laboratorije za mehatroniku. Profesorica kaže da je prvo bila formirana kao laboratorija za automatizaciju i mjerenja, a opremila je od sredstava nekoliko manjih projekata koje je finansirao WUS Austrija i od sredstava par nacionalnih projekata.
-Jedan od njih je bio projekat mobilnog terenskog robota koji sam vodila. To je bio vrlo značajan projekat, jer je po prvi put u Crnoj Gori napravljen realan model profesionalnog mobilnog robota namijenjenog za neravni teren, sa pogonom na sva četiri točka, koji se svi mogu zakretati radi boljih performansi kretanja – istakla je ona.
Uređaji za lijepljenje etiketa, pravljenje koktela…
Laboratorija za mehatroniku je godinama korišćena za brojne studentske projekte na kojima su mentori bili nastavnici sa Mašinskog i Elektrotehničkog fakulteta, a često i zajedno, imajući u vidu miltidisciplinarni karakter studija i projekata. U laboratoriji su, objašnjava dalje profesorica, realizovani brojni projekti: model hidrocentrale, model uređaja za sortiranje, model uređaja za lijepljenje etiketa, uređaja za utiskivanje oznaka, par CNC mašina za crtanje i pisanje, automatski uređaj za pravljenje koktela, različiti senzori… Od robota su projektovani i napravljeni balansirajući robot na dva točka, hodajući roboti, mobilni autonomni roboti, mobilni robot sa airbag-om, model autonomnog mobilnog robota za inspekciju ventilacionih cijevi, model industrijskog robota koji se programira učenjem, humanoidni robot, model Mars rovera, pomenuti mobilni terenski robot…
Veliki broj robota i uređaja koji su napravljeni u laboratoriji za mehatroniku su rezultat rada studenata na osnovnim studijama. Sa ukidanjem osnovnih studija mehatronike smanjio se, dodaje profesorica, i broj realizovanih studentskih projekata. Ipak, ističe značaj magistarskih radova studenata, jer svaki predstavlja značajan naučni i praktični doprinos u oblastima koje obrađuju. Teme magistarskih radova su, na primjer, hodajući roboti boljih performansi kretanja, magnetni ležajevi, roboti za čišćenje velikih staklenih površina na zgradam i solarnim panelima…
-Primjenjujući teorijska znanja u praksi u ovoj laboratoriji, naši studenti se na najbolji način pripremaju za buduće zvanje inženjera mehatronike – ističe profesorica Mijanović – Markuš.
Firme traže inženjere
Upitana je li zadovoljna odzivom studenata koji žele da izučavaju ove oblasti, kaže, prije svega, da su se nakada na studije tehnike upisivali najbolji đaci srednjih škola. Kako su velike firme u Crnoj Gori propadale, interesovanje se smanjivalo…
– Međutim, posljednih godina je interesovanje za studije mašinstva i mehatronike sve veće i ove studije upisuje sve veći broj najboljih učenika srednjih škola. Mladi su shvatili su brojni poslovi koje mogu raditi inženjeri mašinstva i inženjeri mehatronike, da su ovi profili traženi, i da naši diplomirani inženjeri ne čekaju na posao. Čak se firme obraćaju nama da im uputimo odgovarajućeg inženjera ili studenta završne godine studija – precizirala je profesorica.
Sve više studentkinja na mašinstvu
Primijetno je, dodaje ona, i da je sve veći broj djevojaka koje studiraju mašinstvo, nešto manje mehatroniku.
-Nekada je na studijama mašinstva bilo oko špest odsto djevojaka. Danas je taj procenat skoro duplo veći, i svake godine se povećava. Djevojke su često među najboljim i nagrađivanim studentima, i vrlo su uspješni inženjeri – kaže nagrađena profesorica.
Mijanović – Markuš, takođe, je ponosna i na projekat, odnosno angažman na uključivanju podgoričkih srednjih škola tehničke struke u FTC (First Tech Challenge) takmičenja prije nekoliko godina, kada su naši timovi osvajali druga i treća mjesta na Evropskim takmičenjima. Slične aktivnosti nastavila je u okviru Svetske robotske olimijade (WRO – World Robotic Olimpiad) za koju je od početka 2020. godine crnogorski nacionalni organizator.
N.Đ.
