SLAJDER ZDRAVLJE
DR RADA RUDANOVIĆ O SINDROMU IZNENADNE SMRTI: Češće se javlja zimi, kod beba muškog pola koje ne doje
Nedavna vijest da je u jednom vrtiću u Srbiji u snu preminula djevojčica od godinu, navodno, prema pisanju medija, zbog sindroma iznenadne smrti, iznova je otvorila pitanje o toj pojavi. Koliko je predvidiva, na koji način se može reagovati i postoje li predispozicije za pojavu tog opakog neprijatelja…
Mediji iznose podatke da je u toj zemlji prije dvije godine od ovog sindroma preminula petomjesečna djevojčica, a slična tragedija dogodila se i 2016, kada je preminuo dvogodišnjak. Tada se pisalo da je taj dječak navodno prošao sve sistematske preglede i da je ,,potpuno zdrav zaspao u vrtiću sa ostalom decom”. Vještaci su potom utvrdili da je do smrti došlo prirodnim, nenasilnim putem, usljed akutnog zapaljenja srčanog mišića. Još jedan slučaj dječaka je navodno zabilježen prije tri godine.
Kod nas se ranije navodilo da nemamo preciznih podataka o tome koliko je djece umrlo od sindroma iznenadne smrti. U javnosti je iznešen podatak da je uzrok smrti troje odojčadi (dva dječaka i jedna djevojčica) u periodu 2009. do 2014. godine bio ovaj sindrom.
-Sindrom iznenadne smrti odojčeta (Sudden Infant Death Syndrom-SIDS) definiše se kao iznenadna i neočekivana smrt u prethodno zdravog odojčeta. SIDS je poznata i kao „smrt u kolijevci“ jer se najčešće dešava tokom spavanja – kaže u razgovoru za MNE magazin dr med sci Rada Rudanović, pedijatar-neonatolog.
Prema statistici SIDS je na trećem mjestu kao uzrok mortaliteta kod odojčadi u Sjedinjenim Američkim Državama. Smatra se da na 100.000 živorođene djece od SIDS premine oko 38,7. Rudanović kaže da se češće javlja kod muškog pola, u zimskim mjesecima, kod djece koja ne doje, najčešće u uzrastu od 2-4.mjeseca starosti.
-U svijetu trenutno postoji veliki broj istraživanja uzroka iznenadne smrti, jer i pored svih raspoloživih dijagnostičkih mogućnosti i obdukcionih nalaza, uzrok veoma često ostaje nerazjašnjen. Kao mogući uzroci nastanka SIDS-a istaiživanja idu u pravcu: respiratornih poremećaja po tipu centralnog hipoventilaciskog poremećaja, poremećaja centralnog nervog sistema i centra za kontrolu budnog stanja, odnosno spavanja. Smatra se da udruženost fizičkih faktora i faktora spavanja su glavni „krivci“ za nastanak SIDS-a – precizirala je ona.
U fizičke faktore ubrajaju se, prema njenim riječima, moždana oštećenja centra za disanje i kontrolu budnosti i spavanja; niska porođajna težina, respiratorne prethodne infekcije.
-Faktori spavanja su spavanje na stomaku, spavanje na mekim podlogama, pregrijavanje, kao i dijeljenje kreveta… – navodi doktorica.
Ističe da postoje određeni faktori rizika koji su udruženi češće sa pojavom SIDS-a.
-To su muški pol, uzrast od 2-4. mjeseca, rasa, pozitivna porodična anmneza, izloženost duvanskom dimu, prevremeno rođena djeca; Faktori od majke su: mlade majke, pušenje, upotreba narkotika, neadekvatna prenatalna njega – upozorava naša sagovornica.
Komentarišući može li se i na koji način prevenirati pojava sindroma, odgovora da bilježe niz mjera u tom pravcu.
– Spavanje na boku ili leđima, dojenje, tvrda osnova kreveta, spavanje u sopstvenom krevetu, mekane stvari, jastučiće. Plišane igračke ne treba stavljati u postelju, korišćenje cucle, održavanje adekvatne temperature u prostoriji, ne pokrivanje beba po glavi, obavezna imunizacija – rekla je ona, dodajući da se u prevenciju mora uvrstiti i edukacija građana za pružanje osnove prve pomoći i reanimacije. N.Đ.
