PREPORUKA ZDRAVLJE
INSTITUT ZA JAVNO ZDRAVLJE: Pazite se krpelja, mogu prenijeti opasne bolesti
Ljetnji odmori i raspusti idealna su prilika za uživanje u prirodi. Iako je mnogima na tropskim temperaturama idealan boravak na morskoj obali, neki radije biraju svjež planinski ili seoski vazduh. Međutim, boravak na travi krije opasnost u vidu parazita koji ponekad može biti prenosilac zaraznih bolesti.
Krpelj je, objašnjavaju iz Centra za kontrolu i prevenciju bolesti Instituta za javno zdravlje, parazit koji se hrani sisanjem krvi čovjeka i životinje. Mada, najveći broj krpelja nije zarazan, on, potencijalno, može biti vektor za prenošenje nekih zaraznih bolesti.
Bakteriju prenosi ubodom
-Opasnost krpelja za ljude je u tome što oni mogu biti potencijalni prenosioci zaraznih bolesti (lajmska bolest, krpeljski meningoencefalitis, kongo-krimska hemoragijska groznica i druge bolesti). Krpelj se zarazi prilikom hranjenja na šumskim životinjama, a ubodom može prenijeti bolest na čovjeka – napominju u IJZ.
Najpoznatije oboljenje koje krpelj može prenjeti je, kako navode, lajmska bolest. Tako je od početka godine (zaključno sa 10. julom) Institutu za javno zdravlje prijavljeno tri slučaja obolijevanja od Lajmske bolesti, a da ova bolest nije rijetka, pokazuju i podaci za prethodne godine.
-Tokom prethodne kalendarske godine je zabilježeno 12 slučajeva obolijevanja od lajmske bolesti, a za isti period 2015. godine četiri slučaja – upozoravaju u IJZ.
Uzročnik lajmske bolesti je, objašnjavaju, bakterija spiroheta Borelia burgdorferi, koju zaraženi krpelj prenosi ubodom.
-Na sreću, nijesu svi krpelji zaraženi uzročnikom lajmske bolesti (u Evropi oko 30 odsto). Takođe je potrebno da krpelj provede minimalno 24 časova na tijelu domaćina da bi se uzročnik prenio, pa je stvarno zaraženih svega nekoliko procenata – navode u IJZ.
Prvi simptomi tek poslije tri do 30 dana
Ipak, simptomi lajmske bolesti nijesu nimalo naivni, te tako, bolest zahvata kožu, srce, zglobove i centralni nervni sistem.
-Prvi simptomi lajmske bolesti se javljaju tri do 30 dana nakon uboda. Na samom mjestu uboda se najprije uočava bubuljica i prstenasto crvenilo koje se širi. Može biti prisutna povišena tjelesna temperatura, glavobolja, otok limfnih žlijezda i bol u mišićima i zglobovima (koji se može javiti i nekoliko nedelja kasnije). Ukoliko se pravovremeno ne liječi bolest može dovesti do razvoja, komplikacija; neuroloških ispada, zapaljenja srčanog mičića i promjena na koži i zglobovima – kažu u Institutu.
Kako napominju, krpelji su široko rasprostranjeni u prirodi, a njihova najčešća staništa su zelene površine.
-Njihova staništa su zelene površine dvorišta, livade i šume. Za aktivnost krpelja je vrlo važna temperatura i vlažnost zbog čega imaju sezonsku aktivnost – najaktivniji su u proljeće i početkom ljeta. Krpelj ima mali radijus kretanja i odrasla jedinka može preći svega nekoliko metara u potrazi za hranom, mada postoje vrste koje aktivno traže domaćina pa mogu preći i više desetina metara – predočili su u IJZ.
Sredstva protiv parazita kao zaštita
Najbolji način da se zaštitimo od krpelja je, kažu u Institutu, da izbjegavamo područja gdje se oni nalaze.
-Zatim: košenje trave i uređivanje terena; lični pregled kože i odjeće tokom i nakon boravka na zelenim površinama; nošenje odjeće dugih rukava i nogavica i svjetlijih boja (krpelj se lakše uočava); korišćenje repelentnih sredstava koja odbijaju krpelje – ističu u IJZ.
Ukoliko do upoda već dođe, oni pak napominju da ne treba koristiti hemijska sredstva, čupati ili gnječiti krpelja, već ga izvaditi pincetom ili zatražiti ljekarsku pomoć.
-Važno je pratiti mjesto uboda krpelja oko mjesec dana jer pojava crvenila ukazuje na razvoj infekcije – dodaju u IJZ.
Izvor: Dnevne novine/cdm.me
