DRUŠTVO PREPORUKA
PODGORICA: Kralj Bodin i Lekso Saičić dobili ulice
Čuvene ličnosti iz crnogorske istorije dukljanski kralj Bodin i junak Aleksandar Lekso Saičić, odlukom Glavnog grada, dobili su ulice u Podgorici.
Ulica Kralja Bodina (DUP ”Zagorič 3 i 4” – izmjene i dopune) prostire se od Ulice piperske na zapad do ulice za koju je predložen naziv – Ulica Borislava Pekića, dužine 270m.
Bodin, dukljanski kralj (oko 1082 – oko 1108).Imao je zapaženu ulogu u državnim poslovima tokom vladavine njegovog oca, kralja MIhaila. Bodin je sa bratom Vladimirom osvojio Rašku a 1072. godine po naređenju svog oca, pomagao je sa dukljanskom vojskom makedonske ustanike protiv Vizantije. Ustanci su ga u Prizrenu krunisali za cara, sa imenom Petar, nakon čega je postao vođa ustanaka. Predvodio je ustaničku vojsku u Podunavlju i osvojio je Vidin, ali je ubrzo doživio poraz od vizantijske vojske u Skoplju, i potom zarobljen kod Pauna na jugu Kosova. U Vizantiji je kao zarobljenik proveo nekoliko godina. Prvo je zatvoren u Carigradu u Manastiru Sv. Srđa i Vlaha, a zatim je kao sužanj bio odveden u Antiohiju (Sirija). Uspio je da pobjegne 1078. godine i po povratku u Duklju dobio je na upravu župu Grbalj sa Budvom. Bodin se, 1081. godine oženio Jakvintom, ćerkom normanskog vladara iz Barija, Arhiriza. Kada je umro kralj Mihailo, 1082. godine, Bodin je postao kralj, ali tek nakon sukoba sa svojim stricem Radoslavom. Pošto je sredio unutrašnje prilike u zemlji, Bodin je 1083. i 1084. godine preduzeo pohode na Rašku i Bosnu. Oba pohoda su bila uspješna. Bodin je proširio svoju državu na Bosnu i Rašku, đe je psotavio svoje namjesnike. U borbi protiv Franaka osvojio je čitavu dračku oblast i Drač 1085. godine i potom je grad predao Vizantiji. Uspio je da barsku biskupiju podigne na rang nadbiskupije. Na Bodinov zahtjev barskom biskupu Petru u Rimu je 8. januara 1089. godine izdata papska bula, kojom je Petar postao barski nadbiskup. Dukljansko-barska nadbiskupija dobila je sufraganstvo nad episkopijama: dukljanskom (barskom), kotorskom, ulcinjskom, svačkom, skadarskom, drivaskom, polatskom, sprskom, bosanskom i travunskom. Kralj Bodin je umro oko 1108. godine i sahranjen je u Manastriu Sv. Srđa i Vlaha na Bojani. Za vrijeme Bodinove vladavine Duklja je dostigla svoj državni zenit i teritorijalni opseg. Njene granice na zapadu i sjeverozapadu dosezale su do Neretve, Imotskog planine Raduše i Travnika. Od Travnika je granica dukljanske države išla prema planini Javor, a od Javora Zapadnom Moravom do Jastrepca. Nakon Bodinove smrti, moć Duklje je naglo opadala zbog čestih sukoba između Bodinovih nasljednika. Davanjem naziva ulici – kralj Bodin simbolično se čuvaju uspomene na istaknutu ličnost crnogorske istorije, čije djelo ima izuzetan državni i društveni značaj, u skladu sa članom 5 Zakona o spomen-obilježjima.
Ulica Aleksandra Leksa Saičića (DUP ,,Zlatica B”) prostire se isto kao ulica za koju je predložen naziv – Ulica vojvode Peja Stanojeva, sjeverno od nje, planirana dužina je 270 m.
Aleksandar Lekso Saičić (1873-1911( ratnik, junak i kapetan crnogorske vojskeRođen je 1873. godine u selu Vinicka, kod Berana. Nakon osnovne škole, upisao je gimnaziju na Cetinju kao pitomac knjaza Nikole, ali je završio u Dubrovniku. Kasnije odlazi za Beograd, đe završava Pješadijsku podoficirsku školu. Vraća se u Crnu Goru i provodi tri godine ka oađutant vasojevićke brigade. Mjesto ga nije držalo, pa odlazi u Istanbul i tri godine službuje u turskoj vojscki kao poručnik carske garde, a proslaviće se kao vojnik ruske carske armije kojoj se priključio u Mandžuriji kao pripadnik crnogorskog odreda. U borbama je tri puta ranjavan, ali ga nijedna od tih rana nije odvojila od bojnog polja. Za junaštvo u Mandžuriji unaprijeđen je u čin kapetana i odlikovan najvećim odličijima ruske carevine, a određena mu je i doživotna apanaža od 40 napoleona u zlatu godišnje. Nosilac je i Ordena italijanske krune IV reda kao i crnogorskog odlikovanja: Orden Danila Prvog IV stepena, Srebrne medalje za hrabrost i Spmenice povodom 50 godina vladavine kralja Nikole. Poslije završetka rusko-japanskog rata, Lekso se ovjenčan slavom, vratio u Crnu GOru na Cetinje, đe je bio cijenjen i poštovan. Neviđenu hrabrost pokazao je 1910. godine kada je izbio požar u Kraljevom dvoru, a Lekso se kroz vatru i dim uputio na gornji sprat u namjeri da spašava dragocjenosti. Kad je shvatio da se zbog plamena više ne može vratiti niz stepenice, skočio je kroz prozor na beton i teško se povrijedio. Od posljedica tog pada će bolovati i umrijeti u cetinjskoj bolnici 1911. godine.Davanjem imena ulici po ličnosti od istorijskog, društvenog i humanističkog značaja za Crnu Goru, čije djelo ima i međunarodni značaj, simbolično se čuvaju uspomene na istaknutu ličnost iz crnogorske istorije, koja je dala dragocjen doprinos međunarodnom ugledu Crne Gore, u skladu sa čl. 1 i 5 Zakona o spomen-obilježjima.
Izvor i foto: Portal Analitika
