ZDRAVLJE
ZDRAVLJE: Uzroci polno prenosivih bolesti su brojni
U Crnoj Gori u 2013. godini registrovano je 30 osoba oboljelih od polno prenosivih bolesti, a podaci za 2014. godinu biće dostupni u maju ove godine – saopštili su za MNE magazin iz Instituta za javno zdravlje Crne Gore. Oni su naveli da je registrovano šest slučajeva sifilisa, 12 gonoreje i 12 slučajeva hepatitisa B, a nije registrovan nijedan slučaj genitalne hlamidijaze. U 2013. godini, na osnovu godišnjeg izvještaja o HIV/AIDS-u registrovano je 10 novih i jedan smrtni ishod od AIDS-a.
U razgovoru za MNE magazin ginekolog dr Nebojša Jokmanović iz Kliničkog centra Crne Gore kaže da se seksualno prenosive bolesti najčešće dobijaju usljed nezaštićenog seksualnog odnosa, odnosno kada se ne koristi kondom. Opasnost postoji u seksualnim odnosima između osoba različitog (kao i istog) pola, bilo da je u pitanju vaginalni, analni ili oralni polni odnos. Bolesti mogu da se dobiju i nehigijenom polnih organa prije i poslije seksualnog odnosa, upotrebom tuđih peškira, toaleta, veša, zatim krvlju i krvnim produktima, upotrebom špriceva.
– Simptomi polno prenosivih bolesti manje su uočljivi kod muškaraca nego kod žena. I kod jednih i kod drugih se javlja bol, svrab, promjene kože u području genitalnih organa (polne bradavice), iscjedak iz polnih organa, teškoće pri mokrenju, bolovi i krvarenje prilikom odnosa. Kasniji znaci zavise od vrste bolesti – pojašnjava dr Jokmanović.
Dr Nebojša Jokmanović
Simptomi polno prenosivih bolesti u početku nijesu karakteristični, nekada mogu i izostati, ali treba imati u vidu i period inkubacije (vrijeme do pojave bolesti, kada još nema njenih znakova), čija dužina zavisi od tipa bolesti.
Ginekolog Jokmanović pojašnjava na koji način se liječe polno prenosive bolesti.
– Liječenje bakterijskih seksualno prenosivih infekcija sprovodi se antibioticima. Protiv hepatitisa B i HPV (Humano Papilloma Virusa) postoji vakcina, a kod virusnih bolesti nema djelotvornog lijeka. Infekcija HIV virusom izaziva AIDS koji je i dalje smrtonosna bolest (kao i hepatitis C). Posljedice ovih bolesti mogu uticati na zdravlje i život muškarca i žene kao i potomstva. Ove bolesti predstavljaju i faktor rizika za nastajanje raka grlića materice kod žena – kaže Jokmanović.
Naš sagovornik napominje da se polno prenosive bolesti mogu izbjeći prevencijom. Rizik za dobijanje bolesti je najveći među mladim ljudima koji rano stupaju u seksualne odnose ili su nedovoljno informisani, a skloni mijenjanju partnera (promiskuitet). Najveći rizik za dobijanje bolesti je među mladim ljudima do 24. godine. Ginekolog Jokmanović poručuje da se rizik povećava uzimanjem alkohola ili droge, neplaniranim seksualnim odnosima sa gotovo nepoznatim partnerima, kao i u slučaju seksualnog nasilja. Omladina nije dovoljno informisana o ovim bolestima, pa ginekolog smatra da je neophodno da se uvede seksualno obrazovanje u školama.
