DRUŠTVO SLAJDER
PETROVIĆ POVODOM OBILJEŽAVANJA 77 GODINA RZUP-A: Ponosni na istoriju Zavoda i spremni za najzahtjevnije projekte
Ove godine Republički zavod za urbanizam i projektovanje obilježava 77 godina postojanja i uspješnog promovisanja arhitektonske i inženjerske prakse. Tu godišnjicu dočekuje u atmosferi donošenja novog zakona o prostornom planiranju. Direktorica Ilinka Petrović smatra da će novim zakonom Zavod dobiti aktivniju ulogu u izradi planske dokumentacije na koju je spreman da odgovori i kadrovski, a naročito sa aspekta višedecenijske prakse koja je izrodila brojne crnogorske stručnjake arhitektonske i inženjerske struke.
Da li novi predlog zakona o prostornom planiranju predviđa i nove obaveze za Republički zavod za urbanizam i projektovanje?
– Republički zavod za urbanizam i projektovanje“ osnovan je 1946. godine. Kao najstarije privredno društvo u oblasti planiranja i projektovanja u Crnoj Gori, sa 77 godina iskustva u urbanizmu, projektovanju i inženjeringu, Zavod je ostavio duboki trag na razvoj urbanog prostora države. On je bio nosilac izrade Prostornog plana Republike i generalnih urbanističkih planova gradskih naselja Crne Gore 1979. godine, projekta Južnog Jadrana, kao i brojnih detaljnih urbanističkih planova u svim opštinama, čime su postavljeni temelji urbanog razvoja u zemlji. Do donošenja Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata 2017. godine, Zavod je imao aktivnu ulogu u izradi planske dokumentacije. Nakon 2017. godine, prema važećem zakonu, resorno Ministarstvo za te poslove imenuje nosioca posla – planera koji za taj posao okuplja svoj tim saradnika. Ovakvo zakonsko rješenje imalo je negativne posljedice na djelovanje planerske kuće RZUP sa dugogodišnjom tradicijom u planiranju, a budući da je značajan broj stručnih kadrova napustio Zavod, te da svoju planersku djelatnost obavlja na osnovu imenovanja resornog Ministarstva.
Trenutno radimo na konsolidaciji stručnog kadra u skladu sa rješenjima predviđenim Predlogom novog zakona koji se odnosi na oblast urbanizma, za koji očekujemo da će uskoro biti usvojen u parlamentu. Imajući u vidu rješenja iz predloga zakona, nadamo se da će Zavod dobiti odgovarajuću ulogu u izradi planske dokumentacije.
Značaj Zavoda za urbani razvoj gradova najbolje se ogleda kroz objekte koji su i nakon više decenija arhitektonski simboli u Crnoj Gori. Možete li podsjetiti na neke od njih?
-Zavod stoji i iza velikog broja značajnih projekata realizovanih ne samo u Crnoj Gori nego i u regionu. Gotovo da ne postoji objekat koji predstavlja prepoznatljivu tačku bilo kojeg grada u Crnoj Gori, a da nije potekao iz RZUP-a, bilo kao projektantske kuće ili kuće koja je vršila reviziju projekta, stručni nadzor, tehnički pregled i slično. Primjera radi, najznačajniji administrativni objekti potekli iz projektantskog biroa RZUP-a su Skupština Crne Gore, Narodna banka, zgrade Elektroprivrede Crne Gore, objekti Pravosudnih organa, zatim brojni turističko – ugostiteljski objekti kao što su hoteli u Podgorici (“Crna Gora” i “Podgorica”), Nikšiću (“Onogošt”), Bečićima (“Belvi”, “Mediteran” sa depandansima i “Garni hotel”), Miločeru (“Kraljičina plaža”, sa vilama), Petrovcu (“Kastel Lastva”), Sutomoru (“Korali”), Mojkovcu (“Mojkovac”), Plavu (“Plavsko jezero”, sa depandansom) i Žabljaku (“Durmitor” i “Žabljak”). Iz ovog biroa potekli su projekti najznačajnijih obrazovnih ustanova, kao što su objekti Univerziteta Crne Gore, Filološki fakultet u Nikšiću, osnovne škole u Podgorici (“Savo Pejanović”, “Musa Burzan”, “Maksim Gorki”, “Pavle Rovinski” i “Štampar Makarije”), Mojkovcu, Rožaju, Tuzima i Spužu, Centar za obuku kadrova u Danilovgradu, Centar za stručno obrazovanje, studentski standard i ispitni centar Crne Gore i brojni objekti dječije i socijalne zaštite kao što su dječiji vrtići, Dom za maloljetne delikvente, studentski domovi u Podgorici. Od zdravstvenih objekata pomenula bih Kliničko – bolnički centar u Podgorici, kao i veliki broj domova zdravlja. Zavod je radio i projekte objekata kulture: Dom omladine “Budo Tomović” u Podgorici, Ljetnju pozornicu u Cetinju, rekonstruisao pozorište Zetski dom i brojne sportske, industrijske, stambene, saobraćajne objekte …
Koji su najnoviji projekti Zavoda?
-Posljednjih godina RZUP se orijentisao više ka projektovanju, revizijama, nadzorima i drugim inženjerskim djelatnostima nego planiranju. Izdvojila bih projekte „Dnevnog centra za djecu sa smetnjama u razvoju” u Baru, dva hotela u Petrovcu, projekat Biokompostane i više poslovnih i objekata za kolektivno stanovanje sa djelatnostima, kao i brojne revizije i nadzore nad izgradnjom. Ono na šta smo posebno ponosni jeste doprinos u uređenju užeg centra Podgorice kroz izrade glavnih projekata i revizija projektne dokumentacije saobraćajnica i pješačkih koridora uz obalu Ribnice i Morače. U tom smislu ističemo rekonstrukciju Ulice Vuka Karadžića, Njegoševe ulice. Tu su i projekti ulica koje smo izradili ili revidovali, a koji tek treba da se izvedu, kao što su nastavak Ulice Slobode, Bokeška ulica, Ulica Miljana Vukova, zatim revizije uređenja šetališta uz rijeku Moraču i uređenja šetališta uz Ribnicu, Ulice Balšića i druge javne površine užeg gradskog jezgra gdje će se savramenim urbanim mobilijarima, zelenilom i rasvjetom uz primjenu kamenih materijala, naglasiti ljepota Podgorice.
Zavod je učestvovao u svim fazama realizacije – od projektovanja, nadzora, do kompletnog inženjeringa na savremenom objektu mješovite namjene u Ulici kralja Nikole. Sem svog prepoznatljivog vizuelnog i repernog efekta, to je primjer inženjerskog rješenja kako objekat treba da funkcioniše kao energetski efikasan, a zadovoljavajući sve standarde savremenog poslovanja. Jedna od mjera energetske efikasnosti i ekološkog pristupa projektovanju je i to što je kroz sistem ravnog prohodnog krova, instalirana pv elektrana tako da svaka etaža ima nezavisnu instalaciju za razmjenu električne energije na mjestu konekcije i u zavisnosti od vremenskih uslova obezbjeđuje do 7,5 kwh elektične energije pojedinačno.
Kako građani mogu da koriste usluge Republičkog zavoda za urbanizam i projektovanje?
-Spektar naših usluga je veoma širok i obuhvata izradu i reviziju projektne dokumentacije u visokogradnji i niskogradnji, stručni nadzor, praćenje realizacije projekata, tehničke preglede i ostale konsalting i inženjering usluge u realizaciji investicionih projekata. Na našem sajtu je prezentovan spektar usluga koji pružamo, a svakako je tu i kontakt, te za svakog ko traži kvalitet, profesionalnost i visok nivo usluge u inženjerskom sektoru, stojimo na raspolaganju.
Na koji način pratite i primjenjujete najnovije trendove u urbanom planiranju i projektovanju?
-Zavod kontinuirano prati zakonsku regulativu kao i najnovije trendove u građevinarstvu kroz stručna usavršavanja i domaće i međunarodne manifestacije. Imamo dobru saradnju sa projektantskim kućama u inostranstvu, te na konkretnim primjerima iz prakse pratimo aktuelnosti u projektovanju u bližem i širem okruženju, sa velikim akcentom na održivi razvoj, zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost objekata.
Imajući u vidu da Republički zavod postoji od 1946.godine, kada uporedite etapni razvoj institucije na koja postignuća ste danas najviše ponosni?
-Najveći doprinos RZUP-a je stručni opus generacija arhitekata i inženjera različitih specijalnosti, koji su se profesionalno afirmisali i stekli praksu u ovoj projektantskoj kući i koji su kasnije u svojoj samostalnoj praksi, kroz brojne projekte, ostavili trag u duhu prepoznatljive arhitektonske škole Zavoda.
Da li ste zadovoljni involiranošću studenata Arhitektonskog fakulteta koji odrađuju praksu u Zavodu. Kako se to odvija i kakvo je danas znanje budućih arhitekata koje stiču na Fakultetu?
– Svake godine primamo određeni broj studenata Arhitektonskog fakulteta koji pokazuju veliko interesovanje da odrade stručnu praksu kod nas. Studenti ovdje imaju mogućnost, ne samo da se upoznaju sa širokom inženjerskom djelatnošću kojom se bavimo, već im je dostupna i arhiva sa projektima velikih crnogorskih arhitekata i inženjera različitih specijalnosti, koji su postavljali temelje inženjerske prakse u Crnoj Gori. Ove godine učestvujemo i na Sajmu prakse i stipendija koju organizuje Kancelarija za razvoj karijere i cjeloživotno učenje UCG. Smatram da studenti arhitekture nose dobre osnove koje stiču na fakultetu, a koje se, u zavisnosti od ličnih ambicija i interesovanja, bez problema nadograđuju i usavršavaju kroz konkretne poslove u praksi. Zavod je otvoren za sve mlade i talentovane arhitekte koji žele da napreduju i usavršavaju se u svojoj profesiji i kao dio našeg stručnog tima, doprinesu ugledu i tradiciji Zavoda.
I na kraju sa zadovoljstvom i ponosom bih naglasila da ove godine, u decembru, obilježavamo 77 godina postojanja Zavoda i uspješnog promovisanja arhitektonske i inženjerske prakse.
Mn.M.
Foto: B. Šekularac
