Sindikalna potrošačka korpa (SPK) za treći kvartal ove godine, odnosno za period jul-avgust-septembar, iznosi 2.000 eura i 130 eura je viša nego tri mjeseca prije toga, saopštila je Unija slobodnih sindikata.
SPK obuhvata troškove života četvoročlanog domaćinstva – dvoje odraslih i dvoje djece školskog uzrasta, odnosno jednog/e desetogodišnjaka/kinje koji/a pohađa osnovnu školu i jednog/e petnaestogodišnjaka/kinje koji/a pohađa srednju školu.
SPK se sastoji od deset kategorija troškova i to prehrambenih proizvoda, imputirane rente, tekućeg održavanja domaćinstva, stanovanja i komunalija, obuće i odjeće, nabavke proizvoda za ličnu higijenu i njegu zdravlja, prevoza, obrazovanja i kulture, sporta i rekreacije, ljetovanja.
Od ukupno deset kategorija troškova koje su definisane Metodologijom za izradu SPK-a, u ovom kvartalu zabilježen je rast u čak pet kategorija, i to trošak prehrambenih proizvoda 3,42 odsto; troškovi imputirane rente 11,43 odsto; troškovi stanovanja i komunalija 6,67 odsto; troškovi obrazovanja i kulture 30 odsto i troškovi ljetovanja 25 odsto.
Kako su istakli, prikupljanjem novih cijena iz tri najveća trgovinska lanca u Crnoj Gori za 135 namirnica koje ulaze u sastav kategorije troškova prehrambenih proizvoda, odnosno 132 namirnice u ovom kvartalu s obzirom na sezonski karakter nekih od njih, tj. nedostatka istih na rafovima posmatranih trgovinskih lanaca u momentu popisivanja cijena, utvrđeno je da izdatak za prehrambene proizvode u trećem kvartalu iznosi 605 eura.
– Iznos ove kategorije troškova u porastu je za 20 eura u odnosu na drugi kvartal kada su isti iznosili 585 eura, čime bilježimo rast od 3,42 odsto – ističe USSCG.
Kako su dodali, na rast troškova koja domaćinstva imaju u cilju obezbjeđivanja osnovnih prehrambenih namirnica uticao je prekid akcije ograničavanja marži koju je sprovela Vlada Crne Gore tokom aprila i maja tekuće godine.
Ovom akcijom limitirane su cijene 43 proizvoda od posebnog značaja za život i zdravlje ljudi, odnosno cca 500 artikala, od kojih je nešto preko 3/4 proizvoda ulazilo u sastav SPK-a za drugi kvartal.
Dalje navode da je više relevantnih institucija i udruženja sprovodilo istraživanja u Crnoj Gori koja su pokazala da se renta povećala i do 60 odsto u poslednje 2-3 godine.
– S obrizom da prosječna cijena rente na teritoriji Podgorice za posmatranu veličinu stana od 60m2 iznosi cca 470 eura, a da je ista još veća na jugu zemlje, kategorija troškova imputirane rente u okviru SPK-a zabilježila je povećanje u prosječnom iznosu od 40 eura (11,43 odsto) i sada iznosi 390 eura – navodi Unija slobodnih sindikata Crne Gore.
Ističu da troškovi stanovanja i komunalija u ovom periodu iznose 240 eura čime se bilježi rast od 6,67 odsto, odnosno 15 eura u nominalnom iznosu (prethodno 225 eura).
– Na rast ove kategorije troškova prevashodno je uticao iznos prosječnog računa električne energije, koji je u ovom kvartalu uvećan zbog sezone hlađenja tokom ljetnjih mjeseci. Osim toga, došlo je i do rasta cijene usluga vodosnabdijevanja, što se takođe odrazilo na ukupan iznos ove kategorije troškova – dodaje Unija slobodnih sindikata Crne Gore.
Troškovi obrazovanja i kulture su, ističu u saopštenju, takođe u porastu u ovom kvartalu, upravo zbog opremanja đaka za novu školsku godinu.
– U ovoj kategoriji, SPK bilježi rast za prosječan iznos kompleta knjiga za srednju školu (90 eura), kao i kupovine svesaka i ostalog školskog pribora. Tako ova kategorija troškova za treći kvartal bilježi rast od 30 odsto, i iznosi 130 eura. Napominjemo da u ovu kategoriju ne ulazi trošak kupovine udžbenika za osnovnu školu s obzirom da su isti besplatni, a da su djeca posmatrane četvoročlane porodice uzrasta osnovne i srednje škole – navodi Unija slobodnih sindikata Crne Gore.
Treći kvartal 2024. godine obilježilo je vrijeme godišnjih odmora.
– S obzirom na rast ugostiteljskih usluga u prethodnom periodu, došlo je i do porasta troškova ljetovanja za 25 odsto, odnosno sa 100 eura na 125 eura mjesečno. U ukupnom iznosu to bi značilo da je četvoročlana porodica za sedmodnevni boravak na moru na bazi polupansiona u hotelima niže i srednje kategorije (2* i 3*) morala da izdvoji 1500 eura, što je, kada se podijeli na 12 mjeseci, u nominalnom iznosu rast od 25 eura mjesečno – zaključuje Unija slobodnih sindikata Crne Gore.
Izvor: CdM