28.05.2024. u 7:06
Pod hitno treba da uspostavimo sistem automatske detekcije-sistem radara i video nadzora, brzine kretanja učesnika u saobraćaju, odnosno automatske detekcije saobraćajnih prekršaja, kako bi svaki učesnik u saobraćaju koji učini prekršaj očekivao da će biti kažnjen, rekao je za portal MNE magazine prof. dr Milanko Damjanović sa Mašinskog fakulteta Univerziteta Crne Gore.
On je komentarisao stanje u saobraćaju povodom toga što svakodnevno bilježimo slučajeve saobraćajnih udesa u kojima ima poginulih ili povrijeđenih. Nedavno je objavljena statistika Ministarstva unutrašnjih poslova prema kojoj je prošle godine na putevima u Crnoj Gori poginulo 78 ljudi. Među stradalima je deset maloljetnika i još 20 mlađih od 35 godina.
Poginula su 35 vozača, 21 saputnik, te 17 pješaka…
Propusti nadležnih
Profesor Damjanović smatra da je nedostatak sistemskog pristupa u eliminisanju ili smanjenju rizika u saobraćaju na društveno prihvatljivi nivo problem koji je izražen u Crnoj Gori. Prvenstveno, kaže on, nedostaje aktivno učešće pojedinih subjekata koji imaju značajno mjesto u sistemu bezbjednosti saobraćaja, kako u pravnoj, tako i u moralnoj odgovornosti – Skupština, Vlada, Ministarstva, pravosuđe, obrazovno-vaspitne institucije…
-Unapređenje sistema bezbjednosti saobraćaja u Crnoj Gori je neophodno i moguće, jer imamo na raspolaganju široku lepezu mjera bezbjednosti saobraćaja (prema učesnicima u saobraćaju, prema vozilima, prema putu i putnoj okolini, službi spasavanja i hitnoj pomoći, prevenciji i kontroli…). Sprovođenje mjera bezbjednosti saobraćaja treba da prate potrebna materijalna sredstva – rekao je on.
Osnovni preduslov za unapređenje stanja bezbjednosti saobraćaja, prema riječima profesora, je izdvajanje značajnih sredstava za finansiranje mjera bezbjednosti, povećanje broja ljudi koji treba da učetvuju u sistemu bezbjednosti saobraćaja (posebnu u dijelu kontrolne funkcije -policije). Ističe da nedostaje stabilan i efikasan sistem finansiranja, jer ulaganje u bezbjednost saobraćaja treba da se prepozna kao društvena dobit, a ne kao trošak.
-Potrebno je uvesti automatsku detekciju prekršaja učesnika (sistem radara i video nadzora) u saobraćaju i napraviti sistem da svako ko napravi prekršaj bude kažnjen. Dakle, moraju u sistemu bezbjednosti saobraćaja da budu aktivni svi subjekti i da daju svoj doprinos u najmanjoj mjeri, koju i Zakon o bezbjednosti saobraćaja na putu prepoznaje – rekao je Damjanović.
Analizirajući pojedine kategorije učesnika u saobraćaju: pješake, bicikliste, motocikliste, vozače motornih vozila, putnike u motornim vozilima, ili analizirajući učesnike u saobraćaju prema različitim starosnim kategorijama: djeca, mladi vozači, stari, ključni izazov za njihovo bezbjedno učešće u saobraćaju, kaže profesor, je nivo saobraćajnog obrazovanja i vještina učešća u saobraćaju.
-U podređenom položaju su pješaci, iz razloga što nemaju uslov za učešće u saobraćaju, kada je u pitanju starosna granica i posjedovanje dokaza o obučenosti za učešće u saobraćaju, pa iz ovih razloga oni i najviše unose rizika u saobraćaju – rekao je on.
Kontrolisati polaganje vozačkog ispita
Upitan da li i na koji način treba da se pooštre mjere prilikom polaganja vozačkih ispita, profesor ističe da je prvi korak u unapređenju sistema povećanje cijene polaganja vozačkog ispita.
-Sadašnja cijena polaganja vozačkog ispita nije opterećujuća za kandidata, pa većinom nepripremljeni kandidati za polaganje (probaju) da polože vozački ispit. U pravnom definisanju procedura, ne zaostajemo sa normama definisanim u direktivi EU za polaganje vozačkog ispita. Takođe, u dijelu obuke kandidata mora se uspostaviti sistem kontrole obuke u dijelu sticanja teorijskog i praktičnog znanja – rekao je on.
Dodaje da većina auto – škola uskraćuje kandidate u broju održanih časova teorijske nastave i praktične obuke.
-Direktno, koliko je niža cijena obuke za polaganje vozačkog ispita u auto-školama toliko se više uskraćuju kandidati za
sticanje teorijskog i praktičnog znanja za učešće u saobraćaju. U dijelu rada auto – škola mora se uspostaviti sistem kontrole rada i njihov rada se mora profesionalizovati. Ne smije se dozvoliti rad u auto – školama predavača i instruktora vožnje kao dopunski rad. Predavači teorijske i praktične nastave moraju biti u stalnom random odnosu u auto – školi – kazao je Damjanović.
N.Đ.