Uprava policije prošle godine registrovala je 107 maloljetnika koji su bili žrtve nasilja. Trpjeli su nasilje od 131, takođe, maloljetog počionica. To su kazali iz ove institucije za portal MNE magazin.
– Iako se po definiciji ne radi o vršnjačkom nasilju, možemo konstatovati da je u protekloj godini registrovano 107 maloljetnih lica koja su bila žrtve 131 maloljetnog počinioca. S obzirom na različite vrste vršnjačkog nasilja (fizičko, psihološko, emotivno, socijalno) policija reaguje i ima svoju ulogu najčešće prilikom fizičkog nasilja, kada se konkretan događaj kvalifikuje od strane nadležnog tužilaštva kao neko od krivičnih djela propisanih Krivičnim zakonikom Crne Gore – kazali su iz Uprave policije.
Najviše prijava u najvećim opštinama
Najviše prijava vršnjačkog nasilja evidentirano je u opštinama koje su i teritorijalno i po broju stanovnika najveće.
– Kada govorimo o statistici, možemo konstatovati da je evidentan porast prijava takvih pojava, što je rezultat različitih aktivnosti policije po ovom pitanju. Bezbjednost djece i mladih jedan je od prioriteta u radu policije, te naša uloga u rješavanju slučajeva vršnjačkog nasilja obuhvata mjere i aktivnosti koje se preduzimaju prvenstveno na preventivnom, ali i represivnom planu – objasnili su.
Najčešće se vršnjačko nasilje dešava u školi, školskom dvorištu ili njegovoj bližoj okolini, dječijim igralištima ili drugim mjestima na kojima je učestalo okupljanje djece.
Ukoliko se radi o nekom lakšem obliku uznemiravanja ili narušavanja redovnog stanja u školskom okruženju, škola preduzima odgovarajuće aktivnosti iz svoje nadležnosti (upućivanja kod pedagoga ili psihologa, obavještavanja roditelja, upozorenja).
– Ako se utvrdi da su u slučaju vršnjačkog nasilja učestvovali učenici koji nemaju navršenih 14 godina života, dalji rad nastavlja škola u saradnji sa službama socijalne i zdravstvene zaštite, kao i roditeljima. Ukoliko se utvrdi da učesnici događaja imaju navršenih 14 godina života, policija može, po nalogu tužioca za maloljetnike, kada se utvrdi da takav događaj ima zakonska obilježja krivičnog djela ili prekršaja, podnijeti odgovarajuće prijave – dodali su.
Kako rješavaju slučajeve?
U rješavanju ovakvih slučajeva policija sarađuje sa školama, službama zdravstvene i socijalne zaštite, sportskim i organizacijama za mlade, organima lokalne samouprave, organizacijama civilnog društva, građanima, roditeljima i djecom.
– Inspektori za maloljetnike koordiniraju u svim slučajevima gdje se maloljetna lica pojavljuju kao učesnici događaja sa elementima nasilja ili sličnim događajima koji predstavljaju bezbjednosne rizike i prjetnje, koji takođe, zajedno sa policijskim službenicima opšte nadležnosti rade na unapređenju bezbjednosti učenika i škola i prevenciji vršnjačkog nasilja – istakli su.
Uloga policije zasniva se na preventivnom djelovanju koje je usmjereno na sprečavanje događaja koji mogu ugroziti bezbjednost učenika.
– Zadaci policije odnose se na kontinuirano praćenje bezbjednosnih događaja na području škola, analizu stanja bezbjednosti učenika i škola, razvijanje saradnje sa školskom upravom, centrima za socijalni rad, drugim organima i organizacijama i roditeljima u cilju identifikacije bezbjednosnih problema, kao i planiranja i realizacije preventivnih akcija namijenjenih podizanju bezbjednosne kulture kod učenika, njihovih roditelja i nastavnog osoblja škole. Pored navedenog, jedan od najvažnijih zadataka policajca jeste uspostavljanje i razvijanje odnosa povjerenja između djece i mladih sa policijom – kazali su.
Odgovornost roditelja propisana je u prekršajnom i krivičnom zakonodavstvu i odnosi se na zanemarivanje, vaspitnu zapuštenost i nedostatak brige u podizanju i vaspitanju djece, a koju u konkretnim situacijama ocjenjuje, odluku donosi i kazne izriče nadležni sud.
U prethodnom periodu Uprava policije je u saradnji sa upravama škola, održala predavanja na više tema kao što su bezbjednost u saobraćaju, bezbjednost djece na internetu, te prevencija i zaštita od svih vidova nasilja, zloupotrebe droge i alkohola, i ta praksa će se nastaviti i u narednom periodu.
– Na preventivnom planu, sprovode se informativno-edukativni programi, projekti i akcije namijenjeni djeci i mladima u cilju razvoja bezbjednosne kulture i unapređivanja bezbjednosne zaštite, preduzimanje akcija na lokalnom nivou u cilju sprečavanja konzumiranja i služenja alkoholnih pića maloljetnim licima, korišćenja duvanskih proizvoda, pshihoaktivnih supstanci, učestvovanja u igrama na sreću i tome slično – poručili su.
Na represivnom planu policija ima ključnu ulogu kao jedan od partnera škola u okviru spoljašnje zaštitne mreže. U svim slučajevima vršnjačkog nasilja sprovodi se brza i efikasna policijska intervencija u cilju sprečavanja daljeg vršenja nasilja, radi se na identifikaciji učesnika takvih događaja i preduzimaju se mjere i radnje iz nadležnosti policije, ukoliko se utvrdi da navedeni događaj ima elemente krivičnog djela ili prekršaja.
Kako su istakli iz Uprave policije vršnjačko nasilje kao specifičan vid agresivnog ponašanja predstavlja nasilje koje se odnosi isključivo na one slučajeve u kojima jedan ili više maloljetnika, fizički ili psihološki moćnijih, maltretira drugog, a da takvo ponašanje prethodno nije ničim isprovocirano. Prisutna je i namjera da se nanese povreda kao i ponavljanje ovakvog obrasca više puta.
– Ove tri bitne karakteristike su upravo ono što vršnjačko nasilje razlikuje od običnog konflikta među vršnjacima ili nekih ozbiljnijih formi nasilja. Prilikom određenja pojma nasilništva (bullying) važno je naglasiti šta sve nije vršnjačko nasilje. Siledžijstvo ili vršnjačko nasilje ne odnosi se na: povremene konflikte među vršnjacima; na tuče u kojima je odnos snaga relativno ravnopravan; kao ni na one oblike učeničkog nasilja koji se završavaju letalno (školske pucnjave, masovna ubistva), mada mnogi podaci ukazuju na to da je takvim oružanim napadima prethodila dugotrajna izloženost maltretiranju od strane vršnjaka – dodali su.
Pomoć pozivom 122
Kako su poručili, u svim gradovima Crne Gore djeca i roditelji uvijek se mogu obratiti policiji za svaki oblik pomoći i zaštite besplatnim pozivom na broj 122, neposredno policijskom službeniku na ulici ili u školi, kao i lično dolaskom u policijsku stanicu.
– Policija će i u narednom periodu nastaviti preventivno da djeluje u ovoj oblasti kroz realizaciju preventivnih programa, projekata i akcija, kao i kroz realizaciju obuka u cilju unapređenja kompetencija policijskih službenika u radu sa djecom i mladima – zaključili su.
U cilju sprečavanja i suzbijanja nasilnih delikata nad i među djecom, kao i do sada, sprovodiće se brza i efikasna policijska intervencija u svim slučajevim prijave ili otkrivanja nasilja.
N. Petrović
(Tekst objavljujemo u okviru projekta realizovanog u saradnji sa Ministarstvom kulture i medija)