MAGAZIN PREPORUKA
NOBELOVA NAGRADA ZA MEDICINU: Dobitnik švedski genetičar Svante Pabo
Nobelova skupština Instituta Karolinska odlučila je danas da dodijeli Nobelovu nagradu za fiziologiju i medicinu za 2022. Svanteu Pabu „za njegova otkrića u vezi sa genomima izumrlih hominina i evolucijom čovjeka“.
Čovječanstvo je oduvijek bilo zaintrigirano svojim porijeklom. Odakle dolazimo i u kakvom smo srodstvu sa onima koji su došli prije nas? Šta nas, Homo sapiensa, čini drugačijim od drugih hominina?
Svojim pionirskim istraživanjem, Svante Pabo je postigao nešto naizgled nemoguće: sekvencioniranje genoma neandertalca, izumrlog rođaka današnjih ljudi. Takođe je napravio senzacionalno otkriće ranije nepoznatog hominina, Denisove. Važno je da je Pabo takođe otkrio da se transfer gena dogodio sa ovih sada izumrlih hominina u Homo sapiens nakon migracije iz Afrike prije oko 70.000 godina. Ovaj drevni protok gena do današnjih ljudi danas ima fiziološku važnost, na primjer utiče na to kako naš imuni sistem reaguje na infekcije.
Paboovo osnovno istraživanje dovelo je do potpuno nove naučne discipline; paleogenomika. Otkrivajući genetske razlike koje razlikuju sve žive ljude od izumrlih hominina, njegova otkrića pružaju osnovu za istraživanje onoga što nas čini jedinstvenim ljudima.
Prethodni dobitnici
Prošlogodišnji dobitnici Nobelove nagrade za za fiziologiju ili medicinu su Amerikanci Dejvid Džulijus i Ardem Pataputijan zbog otkrića receptora za temperaturu i dodir, saopštio je Nobelov komitet Švedske kraljevske akademije nauka danas u Stokholmu.
Godine 2021. Nobelova nagrada dodijeljena je dvojici naučnika koji su svojim istraživanjima otkrili receptore za temperaturu i dodir, što su sposobnosti koje pomažu čovjeku da ostvari interakciju sa svijetom oko sebe.
Džulijus i Pataputijan istraživali su o tome kako se pokreću nervni impulsi tako da se pritisak i temperatura mogu percipirati.
Pitanje kako osjećamo svijet somatskim osjećanjem fascinira čovječanstvo milenijumima. U 20. vijeku postalo je jasno da dodir i temperatura aktiviraju različite vrste živaca u koži.
Izvor: Danas.rs
Foto: nobelprize.org
