ART PREPORUKA
ART: Preminuo režiser Žan Lik Godar
Foto: Keystone
Čuveni francuski režiser Žan-Lik Godar preminuo je u 92. godini.
On je jedan od začetnika i najznačajnijih predstavnika takozvanog Francuskog Novog talasa u filmskoj industriji.
Godarovi upadi u tabu teme i njegove nove tehnike preokrenuli su filmski establišment i inspirisali ikonoklastičke režisere decenijama nakon vrhunca koji je francuski režiser dostigao tokom šezdesetih godina prošlog vijeka.
Najpoznatiji po svom ikonoklastičnom, naizgled improvizovanom stilu snimanja, kao i nepopustljivom radikalizmu, Godar je ostavio trag serijom sve politizovanijih filmova 1960-ih, prije nego što je posljednjih godina uživao u nevjerovatnom oživljavanju karijere.
Njegovi najpoznatiji filmovi su “Do posljednjeg daha”, “Alfavil”, “Prezir” …
Rođen u Parizu 1930. godine, Godar se školovao u Nionu u Švajcarskoj, a vratio se u Francusku 1949. godine. Počeo je da posjećuje pariske bioskopske klubove koji su cvjetali poslije Drugog svjetskog rata.
Ubrzo je upoznao filmskog kritičara Andrea Bazina i reditelje Fransoa Trifoa, Kloda Šabrola i Žaka Riveta i počeo da piše kritike za nove filmske časopise kao što je Bazenov “Cahiers du Cinema”.
Godar je u svojim tekstovima branio tradicionalne holivudske filmove i hvalio reditelje kao što su Hauard Hoks i Oto Premindžer. Francuz je pohvalama obasuo glumca Hamfrija Bogarta, što je kasnije viđeno u njegovom najpoznatijem filmu „Do posljednjeg daha“, koji je izašao 1960. godine.
Godar ga je snimio na ulicama Pariza, a koristio je vrlo malo vještačkog osvjetljenja. Svaki dan se mijenjao scenario filma. Glavni glumac filma Žan Pol Belmondo postao je velika zvijezda upravo zahvaljujući tom filmu, a Godar je za režiju nagrađen na Berlinskom filmskom festivalu.
Tokom 1960-ih Godar je snimio niz zapaženih filmova kao što su „Žena je žena“, „Prezir“ i „Alfavil“.
Kada su došle 1970-te, Godardovi filmovi i stavovi počeli su da gube na značaju.
Slavni reditelj se 2001. vratio na filmski festival u Kanu sa filmom „Oda ljubavi“, a 2010. dobio je počasnog Oskara. Dat mu je zbog „strasti, sukoba i nove vrste filma”. Godar je 2014. godine nagrađen nagradom žirija u Kanu za film „Zbogom jeziku“, njegov film „Knjiga slika“ iz 2018. godine se takmičio u Kanu za Zlatnu palmu, a dobio je i specijalnu komemorativnu nagradu.
