ART PREPORUKA
ART: Na današnji dan rođen Petar Lubarda
Slikar Petar Lubarda rođen je na današnji dan 1907. godine u Ljubotinju.
Lubarda je slikarstvo učio u Beogradu i Parizu, a Drugi svjetski rat proveo je u zarobljeništvu u Njemačkoj.
Radio je na osnivanju Umjetničke škole i Galerije na Cetinju, učestvovao na međunarodnim likovnim manifestacijama i zadivio svijet dramatičnim izrazom kojim je prikazivao surovi crnogorski krš, crnogorsko selo i brda nad Kotorom.
Lubarda je često govorio “To je moje tlo. Ako bi me neko pitao ko je moj učitelj u umjetnosti, morao bih da mu odgovorim, to je jedino bila Crna Gora“. Radio je u ulju, pastelu i fresko-tehnici.
Slikarski put Petra Lubarde započinje tamo gdje je rođen – u crnogorskom kršu i brdima koji su mu se trajno urezali u stvaralačku memoriju. Praktično, u svemu što je slikao, kao plastična matrica može se identifikovati taj prvi vizuelni pejzaž koji ga je od rođenja okruživao.
Kao da se u svakom od kasnijih znamenitih ciklusa vraćao linijama, oblicima i koloritu krajolika koji je nosio ma kuda da se kretao Crnom Gorom, Srbijom, Evropom i svijetom. Počeo je da slika na svojevrsni realistički način koji je već poprimio svijetlo-tamne valerske odnose svijetla koji su tragali za naglašenim govorom slikarske materije.
Dramatika slikarskog prizora podignuta je na prelazu tridesetih u četrdesete godine, a simbolično je vidljiva u „Zaklanom jagnjetu“ (1940). Za ovu sliku su mnogi kritičari istakli da po surovosti prizora nagovještava kataklizmu Drugog svjetskog rata.
Nakon rata, Lubarda se upustio u dotad nepoznatu avanturu u jugoslovenskom slikarstvu otvarajući potpuno slobodne puteve kreativnosti, najprije u maninirizmu kolorističkog ekspresionizma, u kome je formu redukovao do granice prepoznatljivosti, a odmah zatim je svoje slikarstvo uveo u asocijativnu i apstraktnu fazu koja je definitivno obilježila ne samo njegov opus već i cjelokupno naše slikarstvo druge polovine 20. vijeka.
Tokom trajanja rata i nekoliko godina potom Lubarda nije stvarao njemu tipična djela visokog intenziteta i biografi smatraju da u tom periodu nije stvorio velika djela te da je bio u depresiji, što se ogledalo na njegovo stvaralaštvo.
Od istorijskog je značaja bila njegova izložba održana 1951. godine u Galeriji ULUS-a u Beogradu koja je pokazala cio plastički program obnove našeg slikarstva poslije epohe socijalističkog realizma i otkrila taj tanani prelaz iz ekspresivnog realizma u asocijativnu apstrakciju. Neka od najpoznatijih djela iz tog perioda su: „Bitka na Vučjem dolu“ (1950), „Guslar“ (1952), „Konji“ (1953), „Kosovski boj“ (1953).
Umro je 13. februara 1964. a sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.
Najveće priznanje „Petar Lubarda“ koje se dodjeljuje za likovnu umjetnost u Crnoj Gori ustanovljeno je 1997. godine.
Izvor: Portal Analitika
