MAGAZIN PREPORUKA
Kako nam koncept smanjenja štete spašava živote?
Prvi kondom od lateksa prodat je u Americi još 1929. Šezdesetih godina, prvi put je kod liječenja bolesti zavisnosti uveden metadon, da bi se uspješno spriječilo i širenje AIDS-a, a da bi se spriječili smrtni ishodi saobraćajnih nesreća, posljednjih pola vijeka obavezan je bezbjednosni pojas u automobilima. Posljednjih godina, na redu je i smanjenje štetnosti od pušenja cigareta.
Sve ove stavke podvode se pod jedinstveni koncept – smanjenja štete (Harm Reduction), nizu strategija u oblasti javnog zdravlja koje se primjenjuju da bi se smanjili rizici od zloupotreba, oboljenja pa čak i smrti kao posljedica ljudskog ponašanja.
Sigurnosni pojas
U vožnji automobilom brzinom od 50 kilometara na sat, ukoliko dođe do direktnog udesa, sila udarca koju biste pretrpjeli je ista kao prilikom pada sa 10 metara visine – odnosno trećeg sprata stambene zgrade. Ako nismo vezani, posljedice ovakvog udesa vjerovatnije mogu da budu tragične. 
Korišćenje sigurnosnog pojasa na prednjim sjedištima smanjuje rizik od smrtnog stradanja 40-50%, dok za putnike na zadnjem sjedištu taj procenat iznosi između 25-75%, pokazuju podaci Svjetske zdravstvene organizacije.
Kondomi
Kondom je jedino kontraceptivno sredstvo koje, osim od neželjene trudnoće, štiti i od polnih bolesti. Ako ste mislili da je kondom tvorevina modernog društva, iznenadiće vas podatak da su naučnici utvrdili da se na pećinskim crtežima u Francuskoj, starim 11.000 godina prije nove ere nalaze baš kondomi. Prvi kondom od lateksa, kakav i danas znamo, prodat je u Americi 1929. 
Međutim, pojedini istoričari smatraju da su u Starom Egiptu kao zaštitu od polnih bolesti muškarci polne organe obmotavali krpama. I u 16. vijeku glavne i efikasne u borbi protiv sifilisa su bile tkanine natopljene hemikalijama. U 17. vijeku u istu svrhu korišćene su životinjske iznutrice, a u istom vijeku prvi put se upotrebljava riječ kondom. Od kraja 19. vijeka razvijaju se i unapređuju oni napravljeni od gume. Potreba za smanjenjem rizika od polno prenosivih bolesti, dakle, stara je koliko i čovječanstvo.
Zagrijavanje duvana i “topljenje” u ustima
U svijetu trenutno ima više od milijardu pušača. Zanimljiv podatak je da najmanje pušača u cijeloj EU ima Švedska, gdje je dozvoljena upotreba takozvanog “snusa”, duvana za oralnu upotrebu. Snus je bio predmet kontroverzi u Evropskoj uniji još 1992. zbog straha da će ga koristiti mladi. Međutim, po prijemu u EU Švedska je dobila izuzeće od ove zabrane i danas je zemlja koja ima najmanju potrošnju cigareta u EU, najmanju stopu smrtnosti od raka pluća u Evropi, kao i najmanju stopu smrtnosti od bolesti povezanih s pušenjem. I Amerikanci su počeli da se “otvaraju” ka alternativama u odnosu na cigarete posljednjih godina, pa je od prošlog mjeseca IQOS, uređaj koji zagrijava a ne sagorijeva duvan, prvi i jedini elektronski proizvod koji koristi nikotin, a koji je Američka agencija za hranu i ljekove (FDA) svrstala u kategoriju “proizvoda modifikovanog rizika”.
U obrazloženju odluke za IQOS, koji proizvodi duvanski gigant Filip Moris, direktor FDA Centra za duvanske proizvode Mič Zeler, kaže da IQOS može da pomogne punoljetnim pušačima da ostave klasične cigarete i smanji njihovu izloženost štetnim materijama, ali samo ukoliko u potpunosti pređu na ove proizvode”.
Vakcinacija
Prva uspješna vakcinacija zabilježena je još krajem 18. vijeka, protiv velikih boginja. Od tada do danas je razvijen veliki broj različitih vakcina koje su ili potpuno iskorijenile određene bolesti ili dovele do drastičnog smanjenja drugih zaraznih bolesti. Programi vakcinacije su pravljeni po principu smanjenja rizika, po populaciju ali i po pojedince. 
Ova, 2020. ostaće upamćena po pandemiji COVID -19 i nastojanju brojnih naučnika, kompanija i država svijeta da se što prije razvije vakcina koja bi ovaj virus zaustavila i smanjila štetu koju on izaziva po zdravlje i smrtnost.
