Pojedine riječi koje koristimo u svakodnevnom govoru nastale su od imena i prezimena ljudi koji su obilježili istoriju.
Saznajte ko je ,,kriv” za nastanak riječi bojkot, silueta, mazohizam i kvisling.
Bojkot
Čarls Bojkot nije bio mnogo popularan u Irskoj tokom 1880. godine. Kada je zbog bolesti morao da napusti čin u vojsci, počeo je da radi kao agent zemljoposednika u okrugu Mejo. Problemi Bojkota počeli su 1879. godine, kada je ekonomska kriza izazvala propast irske poljoprivrede, zbog čega je stalno prijetila glad. Irski seljaci su se tada organizovali i počeli da zahtijevaju manje zakupnine. Oni su, vođeni zagovornicima irske samouprave Čarlsom Stjuartom Parnelom i Majklom Davitom formirali Irsku agrarnu ligu i 1880. godine rekli Bojkotu da mora da snizi cijenu zakupnine za 25 odsto.
Bojkot je to odbio, ali nije očekivao da će ga ova odluka koštati svega što je stvorio prethodnih godina. Ogranak Agrarne lige u okrugu Mejo zahtijevao je od Bojkotovih radnika da obustave rad i da započnu kampanju izolovanja Čarlsa Bojkota od lokalne zajednice.
Mazohizam
Leopold fon Zaher-Mazoh bio je austrijski pisac istorijskih romana i romana sa temama iz alternativne seksologije. Njegovo najznačajnije djelo je ,,Venera u krznu” objavljeno 1870. godine. U romanu opisuje seksualne fantazije i fetiše, vezano za žene koje su dominantne i koje nose krzno. Kasnije, on je te svoje fantazije radio sa svojim ljubavnicama i suprugama. Dana 9. decembra 1869, Mazoh i njegova ljubavnica baronesa Fani Pistor su potpisali ugovor po kojem će on biti njen seksualni rob šest mjeseci, uz uslov da baronesa što je češće moguće nosi krzno. Godine 1886, austrijski psihijatar Rihard von Kraft-Ebing skovao je termin ,,mazohizam”, kako bi opisao derivaciju seksualnog zadovoljstva od fizičkog bola i poniženja.
Silueta
Silueta, prvobitno crni portret na bijeloj pozadini, umjetnička je forma koja je bila popularna u 18. i 19. vijeku, a ime duguje francuskom ministru finansija Etjenu de Siluetu. Kada je Francusku zadesila kriza zbog Sedmogodišnjeg rata, francuski kralj Luj XI angažovao je Silueta da se postara za državne finansije. Siluetov mandat trajao je tri mjeseca, a on je za to vrijeme smanjio plate i penzije i uveo porez na plemićke posjede. To se nikome u tadašnjem društvu nije svidjelo, pa su se građani Francuske svetili time što su počeli da nose odijela po Siluetu – jednostavna i tijesna, kao da su kobajagi, osiromašili i omršavili od gladi. Zatim je građanski bunt nastavljen tako što su se pojavile ljudske prilike samo naznačene skicom po zidovima zgrada sa natpisom da su to Siluetove žrtve, koje su se stanjile od gladi.
Kvisling
Sinonim izdajstva i saradnje sa neprijateljem, koji se primjenjuje na građanina koji pomaže neprijatelju da osvoji njegovu zemlju, dobio je naziv po norveškom političaru Vidkunu Kvislingu. On je početkom Drugog svjetskog rata održao mnoge sastanke sa Hitlerom i njegovim saradnicima kako bi ih uvjerio u nužnost osvajanja Norveške. Njemačka je u aprilu 1940. godine izvršila invaziju na Norvešku, a kraljevska porodica i članovi parlametna bili su prinuđeni da napuste Oslo. Kvisling je tu video svoju priliku da se domogne vlasti, te se već nekoliko sati poslije njemačke invazije proglasio premijerom, a svoju stranku Narodni savez jedinom legalnom političkom strankom.
Pojam kvisling se simbolično i u prenosnom smislu danas upotrebljava za nelojalnu saradnju u bilo kom smislu, a koja za rezultat ima štetu koja se nanosi sopstvenom narodu ili sredini kojoj takva osoba pripada. Riječ je prvi put iskorišćena londonskom Dejli mejlu, a poslije toga ju je radio BBC popularizovao i u ostalim jezicima.
Izvor i foto: avaz.ba