MAGAZIN PREPORUKA
PRAZNICI: Počeo Božićni post
Foto: E. Čonkić / RAS Srbija
Božićni, jedan od četiri velika godišnja posta, počeo je danas i zaršava se na Božić, 7. januara. Tih 40 dana svaki pravi vjernik treba da iskoristi za pročišćenje i tijela i duše, ali su mnogi ljudi skloni da taj period iskoriste kao svojevrsnu dijetu, bez pretjeranog udubljivanja u to šta post zapravo znači, piše Blic.
Post je, zapravo, vrijeme kada čovjek pronalazi mjeru u svemu, izražava zahvalnost Bogu, pronalazi mir i suzdržava se od loših misli i djela. Vrijeme posta treba da nauči čovjeka suzdržavanju, ali ne samo od masne hrane, već i od zlobe, uvreda, bijesa i svakog onog ponašanja koje ne treba da bude svojstveno pravom hrišćaninu.
Šta poručuju duhovne knjige
Prema pravilima posta i prema riječima Svetog Jovana Zlatoustog, telesni post ne treba koristi ako nije povezan sa duhovnim.
– Ne govori mi: Toliko dana sam postio, nisam jeo ovo ili ono, nisam pio vina, išao sam u gruboj haljini; nego kaži nam da li si od gnjevnog čovjeka postao tih, od žestokog – blag. Ako si iznutra pun zlobe, zašto si tijelo mučio? – prenose se riječi Jovana Zlatoustog u crkvenim knjigama.
U Svetom pismu piše ,,ljubi bližnjeg svog kao sebe samoga”, što znači da je čovjek čovjeku brat, te da treba da budemo tolerantni, da poštujemo i pomažemo druge, a to možemo samo ako nismo bijesni i sebični.
Olakšajte dušu
Protojerej Miodrag Pavlović, svještenik Sabornog hrama u Nišu, objašnjava da post treba čovjeka da privoli da razmisli ko je, šta je, gdje je i kakav je njegov odnos prema Bogu.
– U postu se treba pokajati, ispovijedati, razmisliti, olakšati svoju dušu i očistiti sebe. Ne treba tijelo mučiti postom ako ćemo biti bijesni, ako ćemo se svađati i željeti zlo bližnjem svom. U postu treba opraštati i nastupati čista srca – kaže ovaj svještenik.
Foto: E. Čonkić / RAS Srbija
Jednodevni i višednevni
Po vremenu trajanja, post može biti jednodnevan i višednevan. Jednodnevni post je svake srijede i petka tokom cijele godine, (osim takozvanih trapavih sedmica), zatim Usekovanje glave Svetog Jovana Preteče (11. septembar), Krstovdan (27. septembar), navečerje Bogojavljenja (18. januar).
Srijedom se posti kao uspomena na dan kada Juda izdao Hrista, a petak kao dan kada je Isus Hrist razapet na krstu.
Višednevni postovi su oni koje je Crkva ustanovila pred velike praznike: Sveti Veliki ili Časni post. To su Četrdesetnica (Vaskršnji post), traje sedam nedjelja; zatim Božićni post, traje 40 dana; Bogorodični ili Gospojinski post, traje 15 dana i post Svetih Apostola, dužina ovog posta je promjenjiva i traje od nedjelje Svih Svetih do Petrovdana.
Pravila velikih postova
Božićni post počinje u ponedjeljak (28. novembra i traje do 7. januara, odosno do Božića). Strogo se posti (na vodi) samo srijedom i petkom, dok je ponedjeljkom, utorkom i četvrtkom dozvoljeno korisiti ulje i vino, a subotom i nedjeljom i ribu. Najstrožiji post je 6. janaura kada su pravi vjernici toga dana sve do večere samo na vodi.
Uz Vaskršnji post, Crkva vezuje i post Strasne sedmice, u spomen stradanja i smrti Isusa Hrista. U toku ovoga posta ne jedemo meso, sir, jaja, ribu niti ulje. Ulje i vino su dozvoljeni samo subotom i nedjeljom, a ribu jedemo samo na Blagovijesti (ukoliko ne padne u Strasnu sedmicu) i na Cveti. Vaskršnji post počinje 27. februara, a Uskrs sljedeće godine pada 16. aprila.
Apostolski post (ili Petrovski post) traje od Nedjelje Svih Svetih do Petrovdana (kraj juna-početak jula). Tokom ovog posta u srijedu i petak jedu se samo jela kuvana na vodi, odnosno bez ulja, a u ostale dane sedmice dozvoljeni su ulje i vino, subotom i nedjeljom može i riba.
Bogorodični post (Uspenski ili Gospojinski) traje 15 dana u avgustu. Tokom cijele sedmice sprema se hrana na vodi, u subotu i nedjelju na ulju, a dozvoljeno je piti vino.
Izvor: blic.rs
