PREPORUKA ZANIMLJIVOSTI
ZANIMLJIVA GEOGRAFIJA: Ostrvo koje dva puta godišnje mijenja državu
U pokrajini Baskiji, između sjevernog španskog grada Iruna i jugozapadnog francuskog grada Hendaje, protiče rijeka Bidasoa. U sredini rijeke, koja razdvaja Španiju i Francusku, nalazi se teritorija sa posebnim statusom – Ostrvo fazana.
Ostrvo fazana je kondominijum, zemlja kojom zajednički upravljaju dvije države. Koliko je poznato, najmanja je i najstarija teritorija sa takvim statusom. Njenih 5.000 kvadratnih metara šest mjeseci u godini pripada Španiji, šest Francuskoj.
Prolaznici ga mogu vidjeti sa obje strane obale Bidasoe – udaljen je svega 50 metara od francuske i isto toliko od španske riječne obale.
Ostrvo je nenastanjeno i ne može se posjetiti. Jedino vojnici iz španskog grada San Sebastiana i francuskog grada Bajonea mogu mu pristupiti kako bi ga održavali dok je pod njihovom jurisdikcijom.
– Zahtijeva malo pažnje – rekao je zapovjednik Rafael Preito španskim novinama El Pais.
On je upravljao ostrvom do 31. jula i predaje ga Francuzima na idućih šest mjeseci.
– Ljudi poštuju ostrvo i pravila, niko ne pokušava preći. Ponekad je nivo vode toliko nizak da se gotovo može propješačiti do njega. Mi obično prelazimo svakih pet dana kako bismo obavili rutinsko održavanje – kaže on.
Na ostrvu nema spomenika, osim jedne ploče koja podsjeća na njegovo mjesto u istoriji. Na tom mjestu je potpisana Pirinejska povelja 7. novembra 1659. čime se završio sukob započet tokom razornog Tridesetogodišnjeg rata.
S obzirom na to da status teritorije ranije nije bio definisan, jednom od klauzula Povelje proglašen je djeljivom, neutralnom teritorijom. Simbolizuje mir i saradnju između Francuske i Španske.
Od tada je ovdje održano nekoliko kraljevskih vjenčanja, ali i razmjene zatvorenika.
Ostrvo je dugo vremena ostalo mirno područje. Posljednji put je taj mir narušen 1974. kada je nekoliko članova baskijske oružane separistističke grupe ETA-e pokušalo preći granicu. Uhapsila ih je španska policija pored ostrva. Operacija je završila ubistvom jednog policajca i jednog militanta.
Zagovornici stvaranja države Baskije, na sjeveru Španije i jugozapadu Francuske, smatraju kako ondje ne bi trebala biti nikakva granica jer je to domovina Baska.
Najveće opasnost za ostrvo vjerovatno je bila mogućnost njegovog nestanka. Površina mu se vjekovima smanjivala zbog erozije. Ali su dvije države dogovorile zajedničke radove na njegovom učvršćivanju, što se pokazalo uspješnim. Danas je dug 215 i širok 38 metara.
Zanimljivo je da na Ostrvu fazana uopšte nema fazana, a na to se žalio i francuski pisac Viktor Igo tokom posjete 1843. godine.
– Tamo je bila jedna krava i tri patke, vjerovatno unajmljene kako bi za posjetioce igrale ulogu fazana – naveo je Igo.
Prema nekim mišljenjima originalno ime bilo je Ostrvo Posan. Drugi tvrde da se zvalo Ostrvo Fezan. Kako god bilo, sadašnje špansko ime Isla de los Faizanes, franucusko Il de Fezans ili kod nas Ostrvo fazana ne odražava stvarnost. Tamo fazana nema.
Izvor: 6yka.com
Najnoviji komentari