KOLUMNE
LJUBAV, SEKS I OSTALO: Želja kod žena raste u proljeće, kod muškaraca tokom ljeta
Piše: Dr Jovica Dostinić
Seksualna želja je pokretač naše seksualnosti. Njeno nastajanje i ispoljavanje pod uticajem je mnogih tjelesnih, psihičkih i socijalnih činilaca. Ona je prvorazredni pokazatelj našega zdravlja. Njen intenzitet značajno varira u skladu sa protokom životnih ciklusa i mjeri se učestalošću iniciranja seksualne aktivnosti i seksualnih fantazija.
Dijapazon normalnosti seksualne želje vrlo je širok, ali patološka odstupanja ipak postoje. Patološki pojačana seksualna želja naziva se satirijaza, odnosno nimfomanija. Neki seksolozi smatraju da ovakav poremećaj zapravo ne postoji. Sa druge strane, patološki smanjena seksualna želja, njen potpuni gubitak ili čak pretvaranje u seksualnu averziju, vrlo je čest poremećaj. Računa se da 20 do 30 odsto populacije pati od ovog problema. Intezitet seksualne želje prije svega je određen konstitucijom. Koliko god da forsirate „Zastavu” ona nikada ne vuče kao „BMW”. Pri tom snaga motora vremenom će nešto oslabiti, ali će „BMW” uvijek bolje vući. Tako će i ljudi koji su u mladosti bili sekualno aktivni to biti i u starosti i obrnuto.
Muškarci dostižu maksimum potencije u dvadesetoj godini i od tada, pa u duboku starost, njihova potentnost postepeno opada. Žena razvija svoju seksualnost do 35-e godine i od tada njena seksualna moć ostaje gotovo nepromijenjena do postmenopauze. Godišnja kolebanja seksualne želje izgledaju tako da se ona kod žena pojačava u proljeće, a kod muškaraca u ljeto. Postoje i dnevna kolebanja. Muškarci to najviše vole ujutro, a žene uveče. Razlog je činjenica da je muška seksualnost više pod uticajem hormona. Naime, ujutro je nivo testosterona (muškog seksualnog hormona) u krvi muškaraca najviši. Ženska seksualnost je opet više situaciono uslovljena, pa će se žena prije odlučiti za večernje časove kada su dnevni poslovi završeni, djeca zaspala, ambijent je prijatan, a ona opuštena. Žensku želju, takođe, raspaljuje posvećeni i uzbuđeni partner. Kod žena su prisutna i mjesečna kolebanja seksualne želje u vezi sa menstrualnim ciklusom. Žena je najraspoloženija za seks nekoliko dana prije ovulacije, onda kada seks ima najveću šansu da ispuni svoju reproduktivnu funkciju.
Na seksualnu želju će negativno uticati stavovi o seksualnosti formirani pod uticajem patrijarhalnih i religioznih dogmi, seksualne traume iz djetinjstva, pokušaj vođenja ljubavi sa partnerom koji nije u skladu sa seksualnom orjentacijom, strah od gubitka kontrole, trudnoće i seksualno prenosivih bolesti, depresija, porast nivoa prolaktina u krvi (dojenje, upotreba neuroleptika), neželjena dejstva lijekova (antihipertenzivi, sedativi), profesionalni stres, neatraktivnost partnera zbog, recimo, nedovoljne tjelesne higijene, partnerski problemi…
